کشور آدامس ممنوع
یزدفردا "قبل از ورود به ایستگاه مرزی، دچار دلشوره می‌شوم.
اینجا مرز مالزی و سنگاپور است. كیفم را می‌گردم. فكر می‌كنید دلیل دلشوره‌ام چیست؟ دولت سنگاپور ورود آدامس را به كشورش جرم تلقی می‌كند و دارندگان آدامس باید جریمه‌های سنگین بپردازند. آدامس، سلاح گرم و سرد و مواد مخدر چیزهایی است كه ورود‌شان به این كشور جرم است. و من حالا دارم دنبال بسته آدامسی می‌گردم كه همیشه توی كیفم است. عجب كشوری است؛كشور«آدامس ممنوع»!
.
از ایستگاه بازرسی عبور می‌كنم. راهنما می‌گوید مراقب باشید، در كوچه و خیابان‌های این شهر نیز نباید آدامس بجوید. ممنوع است و پلیس‌ها شوخی ندارند. نمی‌دانم چرا وقتی به این كشور وارد شدم همه‌اش دلم می‌خواهد آدامس بجوم. خب دوستان عزیز، همین حالا كه دارید این گزارش را می‌خوانید. لطفاً، لطفاً، لطفاً... آدامس را از دهانتان بیرون بیاورید. لطفاً لطفاً بازهم لطفاً آن را به پشت صندلی اتوبوس، زیر نیمكت مدرسه، به دیوار یك خانه، روی لیوان چای نچسبانید.البته لطفاً لطفاً این كارها را هیچ وقت انجام ندهید! فكر می‌كنید چرا در سنگاپور آدامس‌جویدن و داشتن آدامس جرم است؟ رودخانه سنگاپور / عكس‌ها: امیرحسن طاهری‌مجد چون آنها معتقدند آدامس باعث كثیفی شهرها می‌شود و جویدن آدامس زشت است و منظره خوشی ندارد. پس لطفاً آدامس‌هایتان را از دهان بیرون بیاورید. نه، نه، نه لطفاً آن را باد نكنید. این صداهای عجیب و غریب ترق و تروق چه معنی می‌دهد؟! لطفاً اگر هم می‌خواهید آدامس بجوید، آرام و متین. این سوژه در كشور سنگاپور به ذهنم خطور كرد. وقتی داشتم از میدان مرلیون عبور می‌كردم. از كنار همان شیر سنگی بزرگ كه از دهانش آب بیرون می‌جهد و بدنی شبیه ماهی دارد. این سمبل سنگاپور است. سنگاپوری‌ها افسانه‌ای از این شیر بیان می‌كنند. آنها می‌گویند در زمان‌های قدیم ماهی‌گیری، شیری را در دریا می‌بیند كه ظاهراً بدنی شبیه ماهی داشته است. اما آدامس از كجا سروكله‌اش پیدا شد؟ پیشینه آدامس هر پدیده‌ای در این جهان یك پیشینه دارد و این آدامس هم همین‌طور. در قدیم در ایران از سقز استفاده می‌كردند. صمغ نوعی درخت و گاهی هم موم عسل و پارافین. اما مشكل پارافین این است كه وقتی گرم می‌شود دیگر قابل جویدن نیست. ما ایرانی‌ها تلفظ غلط نوعی سقز به مارك «آدامز» را برای آدامس استفاده كردیم و هم‌اینك نیز این اصطلاح رایج است. مثل «كلینكس» كه یك مارك دستمال كاغذی است. برای تهیه آدامس از شیرین كننده‌ها و نرم كننده‌ها، رنگ‌ها و شیره ذرت و طعم‌دهنده‌های مختلفی استفاده می‌شود. اكثر آدم‌ها برای خوشبو كردن دهان از آن استفاده می‌كنند. اما به هرحال هم اینك سنگاپوری‌ها زیاد علاقه‌ای به این پدیده ندارند. مجسمه ای از گل در یكی از مراكز خرید سنگاپور از یك راننده اتوبوس در سنگاپور كه اندونزیایی است، می‌پرسم واقعاً شما هیچ‌وقت آدامس نمی‌جوید؟ او با خونسردی در داشبورد را باز می‌كند و یك بسته آدامس نصفه را نشانم می‌دهد. می‌فهمم مردم سنگاپور هم گاهی یواشكی آدامس می‌جوند. اینجا سنگاپور است سنگاپور كشور كوچكی است. به كشورهای این همه كوچك «كشور- شهر» می‌گویند. این كشور كوچك در جنوب شرقی آسیا واقع است. كشوری در شمال خط استوا. كشوری كه مثل اكثر سرزمین‌های استوایی پر از باران است و هوا از 24 درجه پایین‌تر نمی‌آید. سبز و با رودخانه‌ای كه از شهر می‌گذرد. مجسمه معروف میدان مرلیون كه سمبل سنگاپور است این سرزمین در گذشته مكان ماهی‌گیری مالایی‌‌ها بوده است، ولی هم‌اكنون یكی از پررونق‌ترین نقاط اقتصادی جهان است. مردم سنگاپور، چینی، مالایی، هندی و یوروشیایی هستند. یوروشیا نسل جدیدی است كه از اختلاط آسیایی‌ها با اروپایی‌ها به وجود آمده. سنگاپور بندر مهمی دارد و بارگیری در این بندر‌گاه بسیار سریع است. این كشور آدامس ممنوع، برای جذب توریست كارهایی كرده است. برای مثال یكی از بزرگ‌ترین باغ اركیده جهان در این كشور واقع است یا بزرگ‌ترین چرخ و فلك جهان در اینجاست. وارد كپسول‌های شیشه‌ای بزرگ می‌شویم تمام كشور كوچك سنگاپور زیر پایت دیده می‌شود. سمان‌خراش‌هایی كه دارند ساخته می‌شوند. كشتی‌هایی كه در بندر هستند. اتوبان و... نمی‌دانم چرا دلم می‌خواهد وقتی سوار این چرخ‌وفلك بزرگ هم هستم آدامس بجوم. مزایا و معایب آدامس آدامس مثل هر پدیده دیگری معایب و مزایایی دارد. بعضی از متخصصان دهان و دندان می‌گویند: «استفاده از برخی از آدامس‌ها باعث خرابی دندان‌ها می‌شود.» آنها معتقدند: «بعضی از آدامس‌ها باعث حفظ باكتری‌ها در دهان می‌شوند و عفونت ایجاد می‌كنند و باعث تشدید بیماری‌های قلبی می‌شوند.بعضی از آدامس‌ها طعم‌های مختلف دارند؛ مثل دارچین و فلفل و غیره كه این در بعضی آدم‌ها حساسیت ایجاد می‌كند.» جویدن آدامس برای آدم‌هایی كه قرار است عمل جراحی شوند بسیار خطرناك است... اما دولت سنگاپور به این موضوعات زیاد توجه ندارد؛ فقط دلش می‌خواهد شهر پاك باشد. خودمانیم واقعاً آدامس عامل مهمی برای كثیفی شهرهاست. نمایی از شهر سنگاپور اما آدامس نكات مثبتی هم دارد كه نباید به آن بی‌توجه ماند.متخصصان می‌گویند: «البته آدامس‌هایی كه از مواد با كیفیت و سالمی ساخته شده باشند مزایایی هم دارند. از جمله این مزایا، بهبود حافظه عملی و افزایش توان یادگیری كوتاه‌مدت و بلند مدت در افراد است.چون جویدن آدامس بخش جلوی شبكه مغزی را فعال‌تر می‌كند و پردازش بهتر اطلاعات مغز انسان را سبب می‌شود. افرادی كه از اسید معده رنج می‌برند با جویدن آدامس مانع برگشت اسید از معده به دهان می‌شوند.» به هر حال در این كشور آدامس ممنوع وقتی وارد سوپر ماركت‌ها می‌شوی هزار نوع تنقلات می‌بینی و جای خالی آدامس... از فروشنده می‌پرسم: «اگر آدامس بخواهم باید از كجا تهیه كنم؟» و فروشنده چینی با مهربانی صد نوع شكلات شبیه آدامس به من معرفی می‌كند كه هیچ كدام آدامس نیستند و در مدت كوتاهی در دهان آب می‌شوند.
با نوجوانان سنگاپوری در كنار رودخانه صحبت می‌كنم.آنها هر كدام تجربه جویدن آدامس را داشته‌اند. ولی بردن آدامس به مدرسه هم غیرقانونی است.
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
جمعه 14,فوریه,2025